گریبانه (اسپات): خوشههای گل تا زمان رشد کامل درون پوششهایی به نام گریبانه قرار میگیرند و در طول زمستان به صورت جوانه هایی در زوایای شاخه ها پدیدار می شوند. گریبانه های نر معمولا کوتاه و پهن تر از گریبانه های ماده هستند. متوسط تعداد گریبانهها در نخلهای ماده بین 12-6 عدد بوده و در نخلهای نر تعداد آنها اندکی بیشتر است.
گل آذین: در طول زمستان خوشه گل موجود در غلاف فیبر موجود در پایه برگ را تحت فشار قرار می دهد. پس از بلوغ، خوشه گل داخلی (سنبله)، که از یک ساقه اصلی (ساقه میوه) تشکیل شده و به سرعت در خارج از گیاه رشد می کند، شکافته خواهد شد. سنبلک ها براق و در هر خوشه تعدادشان تا 150 عدد می رسد. گل ها کوچک، مایل به زرد و بی پایهاند و مستقیما به سنبلکها متصل هستند. گلهای نر دارای رایحه ای شیرین و از سه کاسبرگ، سه گلبرگ، شش پرچم با محورهای کوتاه تشکیل شده اند. گل های ماده دارای سه کاسبرگ، سه گلبرگ، شش پرچم ناقص و سه پرچم آزاد با تخمک های بی پایه میباشندکه به طور معمول تنها یک گل به یک میوه تبدیل می شود.
لقاح نخلهای خرما به وسیله باد یا حشرات صورت نمی گیرد، بلکه با دخالت انسان و جاگذاری یه سنبله گل نر در میان یک گل ماده در حال باز شدن، انجام میشود. البته روشهای جدید دیگری هم وجود دارد، مانند پاشیدن گردههای نر ترکیب شده با آرد روی گلهای ماده، در روشهای مدرن تر، گردهها را از نرها جمع آوری می کنند و در ترکیب با یک حامل (مانند آرد) با استفاده از دستگاه مکانیکی روی گلهای ماده غبارروبی میشود. پس از گرده افشانی موفقیت آمیز، میوه در تمامی مراحل رشد تا زمانی که به مرحله بلوغ برسد قابل شناسایی و تفکیک میباشد.
لازم به ذکر است، همه گل های ماده به طور هم زمان بارور نمی شوند، مرحله بلوغ خرما نیز برای خوشههای مختلف متغیر است. حتی در یک خوشه خاص، رسیدن معمولاً از انتهای پایین خوشه آویزان شروع می شود. این بدان معناست که برای هر عمل، نخلدار باید بیش از یک بار عمل گرده افشانی را تکرار کند (حداقل 3 بار برای گرده افشانی). در آخرین مرحله برداشت، خوشه میوه خرما قطع میشود.
میوه: میوه خرما از نظر گیاه شناسی از یک دانه، که توسط یک پوسته فیبری رشتهای، یک لایه میانی گوشتی و پوسته آن پوشیده شده، تشکیل شده است. میوه به وسیله یک کلاهک به سنبلچه متصل است. از لحظه گرده افشانی تا بلوغ کامل ممکن است تا 200 روز طول بکشد (مرحله tamr).
میوه در طول تشکیل و شکل گیری از چندین مرحله گذر میکند. هر یک از این مراحل با یک یا چند ویژگی فیزیولوژیکی و شیمیایی متمایز می شود.
این مدل که به اسامی عربی نام گذاری شده است به مطالعه بهتر روند رشد میوه کمک بهتری می کند. این اسامی شامل حببوک، کیمری، خلال، رطب و تمر می باشد. حببوک به گل ماده ای گفته می شود که بعد از گرده افشانی به حالت خامه ای سفید رنگ دیده می شود و پس از مدتی به رنگ سبز تغییر می یابد که به آن کیمری میگویند. در این مرحله میوه به سرعت بزرگ و سنگین تر می شود و قند آن کاهش می یابد. این مرحله زمانی اتفاقی می افتد که رطوبت تا 85 در بالا رود. این مرحله تا زمانی که میوه زرد یا قرمز شود (بسته به نوع نخل) ادامه می یابد. میوه در این مرحله قابلیت جوانه زنی دارد و از نظر گیاهشناسی بالغ است. در مرحله خلال شدن سرعت افزایش وزن کاهش می یابد ولی میزان ساکارز آن افزایش می یابد. در برخی واریته ها میوه ها در مرحله خلال خوش طعم شده و قابلیت ارائه به بازار را دارند. زمانی که رنگ میوه ها به قهوه ای متمایل می شود در واقع در حال رطب شدن هستند که میوه ها مقداری از رطوبت خود را از دست می دهند و قند آن تبدیل به فروکتوز و گلوکز می شودکه میزان آن باز هم بستگی به نوع گونه نخل دارد. همچنین در این مرحله 35 درصد رطوبت از دست می رود و میتواند به عنوان میوه تازه بازار عرضه شود. در آخر در صورت مساعد بودن شرایط جوی برای نخل میوه به مرحله انتهایی یعنی تمر می رسد و رطوبت خود را حفظ می کند.